top of page

PO STRACIE

PO STRACIE: Witamy

WYDARZENIA

WIADOMOŚĆ O ŚMIERCI

Gdy dowiadujesz się o czyjejś śmierci w okolicznościach, które mogą wskazywać na samobójstwo, możesz doświadczyć szeregu różnych emocji. 


Zwykle, krótko po śmierci bliskiego, Pozostawieni mówią o dotkliwym doświadczeniu braku, odczuwaniu tęsknoty, smutku, pragnienia ponownego zobaczenia zmarłego. Zauważają u siebie utratę zainteresowania uczestniczeniem w dotychczasowych aktywnościach (Zhang, El-Jawahri, Prigerson, 2006).

Żal po stracie jest tak wyjątkowy, jak ty sam. Każda osoba będzie odczuwać go na swój sposób, ponieważ każdy jest inny – nawet w obrębie tej samej rodziny. Każdego ze zmarłą osobą łączyła odmienna relacja, ma różne doświadczenia związane ze stratami przeżytymi w przeszłości oraz w różnym stopniu może liczyć na wsparcie otoczenia.

Myślenie człowieka na kanapie

PRZEKAZANIE WIADOMOŚCI BLISKIM

Jednym z pierwszych i najtrudniejszych wyzwań, jakie mogą się przed Tobą pojawić, jest powiadomienie innych o tym, co się wydarzyło: mogą to być członkowie rodziny, przyjaciele, znajomi z pracy czy sąsiedzi. (jak rozmawiać z dziećmi?)

Masz prawo powiedzieć ludziom, kiedy będziesz gotowy i powiedzieć co tylko chcesz na temat tego jak ta osoba umarła. Według niektórych pomocne było dla nich zachowanie szczerości od samego początku, ponieważ oznaczało to, że nie musieli trzymać niczego w tajemnicy ani martwić się o to, jak i kiedy prawda wyjdzie na jaw.

Masz także prawo nie odpowiadać na żadne pytania zadawane przez inne osoby, jeśli nie czujesz się jeszcze na siłach lub gdy według twojej odczuć ich pytania są niestosowne.

Prawdopodobnie przekonasz się, że osobom, które informujesz może brakować odpowiednich słów – i mogą powiedzieć czy zrobić coś bezmyślnie, będąc w szoku. Chociaż może to być trudne, postaraj się, by ich pierwsze reakcje nie były dla ciebie powodem do oburzenia czy zawodu.

Różowa ściana

POGRZEB

"Wszystko to było dla mnie bardzo trudne, z jednej strony moi bliscy ochraniający mnie, z drugiej – tłum na cmentarzu i pod blokiem. W odruchu samoobronnym przyjęłam postawę obserwatora. Tak, jakby mnie to wszystko nie dotyczyło." (Ewelina)


źródło: Dziewit, D. (2020). Kiedy odchodzą..., Warszawa: BDM Edu, s. 12


Ludzie mają swoje własne sposoby wyrażana uczuć. Niektórym pomaga dzielenie się swoimi odczuciami i przemyśleniami. Dla innych niezwykle trudne jest płakanie czy ujęcie w słowa tego, co czują: nie oznacza to jednak, że cierpią oni mniej niż ktoś, kto nie może przestać płakać.


Możesz przekonać się, że ludzie sugerują ci jak się czujesz, czy jak powinieneś się czuć: („na pewno czujesz się bardzo…”) lub każą ci przeżywać żałobę w określony sposób („musisz…”). Być może najlepiej jest zaakceptować, że porady te - w zamierzeniu - mają być uprzejme.  Pamiętaj, że każdy przeżywa żałobę inaczej. Wsłuchaj się więc najpierw w samego siebie i znajdź swoją własną drogę. Ważne jest, by pamiętać, że nie istnieją z góry określone zasady czy etapy, nie ma też właściwego czy niewłaściwego sposobu odczuwania emocji.

Woman%2520with%2520Hat_edited_edited.jpg

POZOSTAWIONE

"Po samobójstwie czułam obecność męża wszędzie, w każdym zakamarku naszego domu" (Monika)

żródło: Dziewit, D. (2020). Kiedy odchodzą..., Warszawa: BDM Edu.

Pogrzeb czy nabożeństwo żałobne miało miejsce i stało się przeszłością. Członkowie rodziny zmarłego wrócili do pracy. Być może minął miesiąc i osoby te zaczynają oczekiwać, że będą mogły zająć się swoimi sprawami bez emocjonalnego chaosu minionych tygodni.

Powyższe oczekiwanie może być niemożliwe do spełnienia. Doświadczanie samobójczej śmierci nie zamyka się w ten sposób. Towarzyszące od pierwszych chwil i uporczywie powracające pytanie "Dlaczego?", jeszcze długo może nie tracić swojej aktualności. 

Rummikub Game Night
PO STRACIE: Zasoby
bottom of page